بازتاب طبیعت در گستره اساطیر ایران

اسطوره در هر جامعه‎ای وجود داشته و به راستی یکی از سازه‎های مهم فرهنگ بشری است. بررسی و تحلیل جهان اسطوره، پیوسته در میان محققان دارای جایگاهی ویژه بوده و گذشت زمان هرگز از اهمیت و جذابیت آن نکاسته است. یکی از اجزای تشکیل دهنده جذابیت اسطوره، نوع نگاه و باور به خدایان در اقوام و ملت‎هاست. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تجزیه و تحلیل کیفی به بررسی تاثیر طبیعت بر باور اساطیری ایران می‎پردازد. از آن‎جا که عناصر و عوامل متعددی بر اساطیر نقش داشته‎اند، محور اصلی این پژوهش بررسی تاثیر و بازتاب طبیعت در اساطیر ایران می‎باشد. با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان اینگونه اظهار داشت که طبیعت عنصری حائز اهمیت در اساطیر ایران و واجد جایگاهی متفاوت در ایدئولوژی‎های این قوم بوده‎است، به‎طوری که در جهان‎بینی ایران باستان، جایگاه طبیعت از عنصری که خود خداوند یا جزئی از خداوند به شمار می‎رفته تا عنصری شر و جایگاه زندگی اهریمن متفاوت ‎است. در اساطیر ایران، عناصر طبیعی نقش بسزایی را ایفا می‌کنند. با بررسی طبیعت ایران دو خصیصه بارز به چشم می‎خورد: مسئله خشک و کم آب بودن سرزمین ایران و دیگری تضادهای طبیعی. این دو ویژگی مهم تاثیر ویژه‎ای بر اساطیر ایران داشته و بیشترین نمود آن را در دو اسطوره کهن و مشهور "تیتشر" و "وای" می‎توان یافت.